Każdego dnia na drogach wojewódzkich, powiatowych czy krajowych, możemy zaobserwować setki ciągników siodłowych przemierzających długie trasy mające na celu dostarczenie towaru na półki sklepowe. Nie robi to już na nikim absolutnie żadnego wrażenia, ponieważ wszyscy przywykliśmy do takiego obrotu spraw.
Znacznie rzadziej na takich trasach można zaobserwować pojazdy ponadnormatywne. W wielu przypadkach, ich przejazd wzbudza respekt kierowców z przeciwnego pasa ruchu, którzy lekko hamując, przesuwają się z pojazdem do prawej krawędzi jezdni. Czym więc jest ten rodzaj transportu? Dlaczego traktuje się go wyjątkowo i dopuszcza do ruchu drogowego?
Czym jest transport ponadgabarytowy?
Najprostsza i najbardziej ogólna definicja mówi nam, że do transportu ponadnormatywnego zalicza się przewóz ładunków o dużej masie i sporych rozmiarach. Jest to oczywiście prawda, jednak w rzeczywistości wymagania dotyczące tego przewozu są znacznie bardziej sprecyzowane. Gwoli ścisłości, ten rodzaj przewozu może być określany na przeróżne sposoby, jak chociażby transport ponadnormatywny, ponadgabarytowy, wielkogabarytowy czy nienormatywny. Wszystkie te przymiotniki mówią nam o tym samym i warto o tym powiedzieć już na samym początku.
Zagłębiając się nieco bardziej w konkrety możemy wyczytać, że transportem nienormatywnym określa się przewóz, który wraz z ładunkiem przekracza:
- masę 42 ton
- długość 16,5 m
- wysokość 4 m
- szerokość 2,55 m
Nie da się ukryć, że są to dość spore jak na standardy drogowe przystało cyfry. Ważne jest, że przy pomiarze rzeczywistej masy całkowitej bierzemy pod uwagę nie tylko sam ładunek, ale także pojazd, wagę paliwa czy nawet kierowcy.
Szczegółowe przepisy transportu wielkogabarytowego
Mogłoby się wydawać, że transport ponadnormatywny jest z nami od niedawna. Nic bardziej mylnego. Przepisy dotyczące takiej odmiany przewozu możemy spotkać już w ustawie z 1997 roku, a dokładniej w Prawie o ruchu drogowym.
To właśnie tam zamieszczonych jest kilka akapitów, określających siedem typów zezwoleń. Każda z kategorii jest wybierana da poszczególnego przypadku ładunku ponadnormatywnego. Zezwolenia I i II są przeznaczone dla ładunków podzielnych, natomiast pozostałe – dla niepodzielnych.
To jednak nie wszystko. Nie da się ukryć, że transport wielkogabarytowy posiada ściśle doprecyzowany wykaz norm i reguł. Każda z poszczególnych kategorii w znaczący sposób się od siebie różni. W teorii, im wyższy numer zezwolenia, tym z cięższym i bardziej ładownym sprzętem mamy do czynienia. Mimo to, nawet kategoria VII posiada pewne ograniczenia, a mianowicie nacisk pojedynczej osi nie może być większy niż 11,5 tony, a masa całkowita nie może przekraczać 60 ton.
Organizacja przewozu nienormatywnego
Kategorie dotyczące wagi i wymiarów wcale nie biorą się z przypadku. Dzięki nim, logistycy mogą zająć się wyborem odpowiednich tras przewozu, których nie ma zbyt wiele. Ponadto, przed rozpoczęciem takiego transportu należy powiadomić o tym wszystkie organy w poszczególnych miejscowościach. Dodatkowo, konieczna jest także obecność pilota, który będzie jechał przed dużym pojazdem i informował kierowców o jego przejeździe.
Przy doborze trasy ważne jest przede wszystkim omijanie wąskich dróg bądź tych z wiaduktami czy przechodzącymi w poprzek sieciami energetycznymi.