Zakończenie współpracy jest procesem trudnym zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Z outplacementu, czyli programów wsparcia dla zwalnianych osób, zaczęto korzystać w Polsce w latach 90. W 2002 roku stosowało je zaledwie 2 proc. firm, dziś jest ich ponad 40 proc. To bardzo dobry trend, ponieważ outplacement przynosi szereg korzyści nie tylko podwładnym, ale również przedsiębiorstwu.
Czym jest outplacement?
Outplacement to program wsparcia dla pracowników, oferowany przez pracodawcę, który decyduje się na zwolnienia. W jego zakres może wchodzić wsparcie psychologiczne, doradztwo personalne, zawodowe, szkolenia podnoszące kompetencje czy pomoc w założeniu działalności gospodarczej. Wszystkie te działania mają na celu pomoc pracownikowi w trudnej sytuacji utraty pracy. Outplacement może zostać zaproponowany osobom zwalnianym oraz tym, które są zagrożone wypowiedzeniami.
Outplacement indywidualny
Ten rodzaj wsparcia stosowany jest podczas pojedynczych zwolnień, najczęściej w przypadku szczególnie wartościowych pracowników, wysokiej klasy specjalistów oraz kadry zarządzającej. Często praktykowaną opcją jest przydzielenie konsultanta, który sprecyzuje indywidualne potrzeby zwalnianej osoby, co z kolei przekłada się na wyższą skuteczność w znalezieniu nowego zatrudnienia. Jeśli pracodawca zdecyduje się na outplacement indywidualny, konsultant może zastosować następujące narzędzia:
- Analizę mocnych i słabych stron pracownika, określenie jego celów i motywacji;
- Sprecyzowanie celów zawodowych pracownika;
- Doradztwo z zakresu przygotowania profesjonalnego CV i strategii szukania pracy;
- Szkolenie z zakresu metod selekcji, takich jak rozmowa kwalifikacyjna, assessment centre;
- Szkolenie z negocjacji warunków zatrudnienia;
Pracodawca może również zaproponować pracownikowi szkolenia podnoszące kompetencje twarde, a nawet przekwalifikowujące.
Outplacement grupowy
Tego typu programy są uruchamiane w przypadku zwolnień grupowych, np. gdy firma przechodzi restrukturyzację, zmienia model biznesowy lub likwiduje konkretne działy. Firma może w tym przypadku zaoferować podobne formy wsparcia, jak w przypadku pojedynczych zwolnień, tzn. różnego typu szkolenia i doradztwo personalne. Nie możemy tu jednak mówić o dostosowaniu wsparcia do zindywidualizowanych potrzeb, ponieważ outplacement grupowy skierowany jest jednocześnie do większej liczby osób.
Outplacement mieszany
Stosuje się go, gdy przedsiębiorca zwalnia niewielką grupę osób, np. zajmujących podobne stanowiska i posiadających zbliżone kompetencje zawodowe. Outplacement mieszany może polegać na przeprowadzaniu grupowych szkoleń i warsztatów oraz rozmowach indywidualnych.
Outplacement – korzyści dla pracodawcy
Outplacement przynosi szereg oczywistych korzyści podwładnym, dlatego często mówi się w jego kontekście o tzw. łagodnych zwolnieniach. Oferowanie wsparcia pracownikom to także znaczące profity dla pracodawcy, który utrzymuje dobry wizerunek i nie wywołuje utraty motywacji oraz lojalności wśród pozostałych pracowników.