Narzędzia tokarskie wykorzystywane są w procesie toczenia, czyli obróbki skrawaniem. Postępowanie to polega na wprowadzeniu w ruch obrotowy przedmiotu obrabianego i stopniowym zdejmowaniu materiału przy pomocy narzędzi do toczenia. Ich funkcją jest obróbka różnego rodzaju materiałów wykonanych głównie z metalu. Podstawowym narzędzie używanym do toczenia jest nóż tokarski.
Noże tokarskie – rodzaje
Nóż tokarski jest narzędziem jednoostrzowym, służy do toczenia powierzchni zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Noże są największą grupą narzędzi tokarskich, występuje jako narzędzie monolityczne, łączone oraz składane. Jego budowa składa się z części roboczej, w której wyróżniamy krawędź skrawającą, powierzchnie przyłożenia i natarcia oraz ostrze i naroże. Druga część noża tokarskiego to element chwytny, który służy do zamocowania noża w tokarce.
Noże tokarskie monolityczne wykonane są z szybkotnącej stali, odpornej na działanie wysokich temperatur. Są one także wyjątkowo odporne na ścieranie, dlatego są wykorzystywane do obróbki zgrubnej i wykańczającej.
Noże składane mają wymienne płytki z ostrzami, oprawki oraz element mocujący. Oprawki wykonane są z reguły ze stali konstrukcyjnej, jej kształt natomiast dopasowany jest do rodzaju obrabiarki. Płytka skrawająca jest jednocześnie ostrzem i wykonana jest z węglika spiekanego. W celu zwiększenia wytrzymałości płytki powlekana jest ona specjalnymi powłokami wieloskładnikowymi, wykonanych z węglików lub tlenków pierwiastków trudnotopliwych, między innymi tytanu, wolframu i chromu.
Noże łączone posiadają wbudowana lutowana płytkę, występują w żółtym, niebieskim i czerwonym kolorze, kolor żółty służy do obróbki stali nierdzewnej, kolor niebieski do stali, a czerwony do wykorzystywany jest do obróbki żeliwa. Pewnym ich mankamentem jest to, że po wykruszeniu ostrza trudno je naostrzyć. Wykruszenie ostrza może być spowodowane przegrzaniem podczas pracy na sucho albo wadą krystalograficzną ostrza.
Płytki tokarskie
Następną grupą składającą się na narzędzia tokarskie są płytki tokarskie. Geometria płytki tokarskiej to trzy podstawowe rodzaje, przeznaczone do obróbki wykończeniowej, średniej i zgrubnej. Obróbka wykończeniowa wymaga niskich oporów skrawania, charakteryzuje się małymi głębokościami i niskimi posuwami.zona z wysokim posuwem.
Płytki tokarskie mogą mieć bardzo różne kształty, trójkątne, kwadratowe, romboidalne, okrągłe, mogą mieć duży lub mały kąt. Płytki tokarskie, zwłaszcza te wysokiej jakości mają umieszczony na powierzchni za krawędzią tnącą łamacz wióra. Jest to rodzaj wgłębienia z powierzchnią ukształtowaną w taki sposób, aby możliwe było uzyskanie wióra łamanego, a nie wstęgowego, który działa niekorzystnie w całym cyklu wytwarzania.
Narzędzia tego typu jak noże i płytki tokarskie służą do obróbki materiałów z metalu, w konsekwencji uzyskiwane są różnego rodzaju tuleje, pierścienie, lub elementy wymagające wyjątkowej precyzji i wykorzystywane w przemyśle zegarmistrzowskim. Noże tokarskie wykorzystywane są także do wytłaczania i wyżłabiania drewna.
